30 augustus 2017. De Nachtwacht kan niet als merk geregistreerd worden in de Benelux. Dat heeft het Gerechtshof in Den Haag bepaald op 29 augustus 2017. Volgens het Hof zal de consument de Nachtwacht, door de specifieke betekenis van dit schilderij, niet als merk opvatten. Het bezit geen onderscheidend vermogen.

Oude meesters

De zaak was aangespannen door merkenbureau Chiever in het kader van een proefprocedure. De laatste jaren maken bedrijven steeds vaker gebruik van oude meesters bij de promotie van hun producten. Als gevolg daarvan komt bij het bedrijfsleven regelmatig de vraag op in hoeverre dit risico’s met zich meebrengt en of er mogelijkheden zijn om gebruik van een oud kunstwerk te beschermen via een merkregistratie. Om dit te achterhalen spande Chiever een procedure aan bij het Hof in Den Haag.

Voorbeelden commercieel gebruik oude kunst

Niet onderscheidend en geen belang

Nadat het Benelux Bureau voor de Intellectuele Eigendom BBIE de merkregistratie van Chiever had afgewezen, wordt dit nu bevestigd door het Hof Den Haag. Het Hof wijst het verzoek van Chiever om inschrijving af, niet alleen omdat de Nachtwacht volgens het Hof niet onderscheidend is, maar ook omdat het vindt dat Chiever in deze proefprocedure geen belang heeft.

Teleurstelling

De uitspraak is uiteraard een teleurstelling voor Chiever. Het feit dat het Hof meent dat Chiever geen belang heeft, miskent naar onze mening toch het feit dat er allerlei belangrijke vragen leven bij ondernemingen die gebruik maken van oude kunst op hun producten.

Wel EU-merk Nachtwacht

Verder hecht het Hof vreemd genoeg geen waarde aan het feit dat het Europese merkenbureau EUIPO de Nachtwacht wél gewoon als merk geaccepteerd heeft. Op 2 augustus 2017 ontving Chiever het officiële registratiebewijs van EUIPO, waarmee het merk in de hele EU (en dus gek genoeg ook in de Benelux) beschermd is. Dit is aan ondernemers (en ook aan juristen)  niet uit te leggen en creëert grote onzekerheid.

Het Europese registratiebewijs van de Nachtwacht, ook geldig in de Benelux!

Openbare orde

Daarnaast heeft het Hof in zijn uitspraak ook geen aandacht besteed aan het feit dat het Benelux Bureau BBIE de merkregistratie van de Nachtwacht ook weigerde vanwege strijd met de openbare orde. Het BBIE vindt het onacceptabel dat een commerciële partij cultureel erfgoed via het merkenrecht naar zich toetrekt. Dat is een interessant punt, waar veel voor te zeggen is. Echter, ook hier staat de Benelux Bureau weer lijnrecht tegenover het Europese merkenbureau, dat cultureel erfgoed zonder enige beperking als merk accepteert. Het Hof komt in zijn arrest van 29 augustus helaas niet terug op dit punt.

Chiever is op dit moment de uitspraak aan het bestuderen en beraadt zich op eventuele volgende stappen.

De uitspraak kunt u hier lezen via Rechtspraak.nl. Meer informatie over de achtergronden en details van deze zaak vindt u hier en hier.

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Bas Kist van Chiever, kist@chiever.com, 06-51357440.